Een van de nieuwe energiedragers is waterstof. Elke nieuwe energiedrager verdient natuurlijk een goede administratie betreffende metergegevens. De Meetdataketen (MDK) gaat dit kwartaal het mogelijk maken een meter voor waterstof te registreren in het centraal meterregister.

Data delen aan bedrijven en particulieren kan alleen als energiedata op een veilige manier en op basis van toestemming wordt gedeeld. Voor dit kwartaal zullen wij de intervalstanden (elektriciteit: 15 minuten en gas: 1 uur) beschikbaar stellen aan de toestemmingsvoorziening.

Naast nieuwe initiatieven zet de MDK ook in op het continu verbeteren van de ‘first time right’ score bij de collectie van standen. Ook werken we verder aan de nieuwe producten ‘vastgestelde standen’ en ‘handopgenomen standen’. Maar daar meer over op een later moment.

Binnen de waardestroom Allocatie & Reconciliatie wordt in Q4 gewerkt aan drie onderdelen.

Livegang NNAM

Na de livegang van Allocatie 2.0 Tranche 2 in april 2023 en de livegang van de cSMA Enabler in september 2023, hebben we ook deze PI weer een belangrijke mijlpaal. Op 1 januari 2024 gaan we live met de Nieuwe Netverlies Allocatie Methode (NNAM). Met NNAM bereiken we een meer accurate en actuele allocatie van het netverlies. Het meeste werk voor NNAM is al verzet, maar in deze PI werken we nog aan een change en aan de afronding van rapportages.

Allocatie 2.0 Tranche 3

In de afgelopen PI hebben we al voorzichtig een start gemaakt met Tranche 3 van Allocatie 2.0. In dit kwartaal zullen we grote stappen gaan maken hierin. Tranche 3 staat in het teken van de settlement voor telemetrie (TMT) en slimme-meterallocatie (SMA). Het settlementproces zorgt ervoor dat we na vijf maanden een definitieve verrekening kunnen doen. Eventuele aanpassingen in de meetdata na die tijd verlopen via een verrekenproces dat ook onderdeel is van Tranche 3.

Moderniseren

Deze PI staat ook in het teken van moderniseren. In het kader van Tranche 3 ontwikkelen wij zelf delen van de functionaliteit op het nieuwe IT Foundation landschap. We doen dit nu nog met een twee-sporenbeleid (ontwikkeling op oud en nieuw) om te borgen dat de deadline voor Tranche 3 gehaald wordt.

Qua modernisatie gaan we ook verder met het onderzoeken van de M uit C-ARM. Samen met MDK kijken we hoe de meetdataprocessen die nu nog in C-ARM zitten kunnen laten landen bij MDK. Tenslotte gaan we (verder) aan de slag met datadiensten. Hiermee stellen we data op een gestructureerde wijze beschikbaar aan de regionale netbeheerders. Met deze datadiensten, en met het centraliseren van rapportages, kunnen we de huidige dataverlading via RG02 op den duur vervangen.

Bij de waardestroom Data Delen wordt er deze PI gewerkt aan toestemming vanuit zakelijke energieconsumenten. Dat geeft de mogelijkheid voor bedrijven om zich met eHerkenning te identificeren en authentiseren voor het vastleggen van een toestemming.

Daarnaast wordt de doorlopende toestemming functionaliteit, waarmee in de vorige PI is gestart, afgerond zodat deze gebruikt kan worden in usercases.

De focus ligt verder op het ondersteunen van afnemers om zich aan te sluiten op de toestemmingvoorziening en er wordt een start gemaakt met de implementatie van bulk data uitwisselingen.

Binnen de waardestroom System Operations wordt in Q4 verder gewerkt aan een aantal zaken.

Realiseren basisfunctionaliteit centrale installatieregister CERES

Het realiseren van de basisfunctionaliteit om het beheer en ontsluiting te faciliteren van structurele data van objecten/installaties in het elektriciteitsnet in het centrale installatieregister CERES (Centrale Registratie Systeemelementen).

Netcongestie: Routekaart Energieopslag

De invoeding van duurzame opwekinstallaties (zon en wind) leidt op het net steeds vaker tot netcongestie. De fysieke netcapaciteit is dan niet voldoende voor de transportvraag van alle elektriciteit.

In dit kader is de Routekaart Energieopslag door het Ministerie van EZK gepubliceerd, die de benodigde acties beschrijft om energieopslag te bevorderen in het kader van congestieproblematiek en als onderdeel van het toekomstige energiesysteem.

Focus Q4 voor DevOps Team Gemba

In Q3 is door het DevOps Team Gemba de beheerfunctionaliteit (raadplegen, wijzigen, verwijderen) van kleinere energieopslageenheden Type A (Type A: 0,8 kW – 1 MW) in de Centrale GUI voor netbeheerders gerealiseerd.

Daarnaast is ook het ontsluiten van energieopslageenheden Type A via een API opgeleverd, zodat netbeheerders de structurele data-attributen ook intern in hun systemen en processen kunnen aanwenden.

In Q4 wordt gestart met het ontwikkelen van beheerfunctionaliteit van grotere energieopslageenheden Type B, C en D (Type B/C: 1 MW – 60 MW; Type D > 60 MW) in de Centrale GUI voor netbeheerders in combinatie met het ontsluiten van energieopslageenheden Type B, C en D via een API.

Congestiemanagement

GOPACS wil hét centrale platform zijn om vraag en aanbod van flexibiliteit bij elkaar te brengen en daarmee knelpunten in het elektriciteitssysteem op te lossen en meer klanten aan te sluiten.

De te ontwikkelen functionaliteit door GOPACS richt zich dan ook op:

• het vergroten van het flexibel vermogen als oplossingsruimte voor congestieproblemen;
• het effectiever oplossen van congestieproblemen (oplossen van congestieproblemen veroorzaakt geen andere congestie- of onbalansproblemen en andersom);
• het verbeteren van een laagdrempelige en gebruiksvriendelijke toegang tot de applicatie.

Cross-Platform trading

Team High Voltage richt zich in Q4 2023 op het ombouwen van een fundamenteel principe in de kernapplicatie. Het huidige IDCONS principe lost congestieproblemen op door een combinatie van één buy en één sell order met gelijk volume en periode op hetzelfde platform; het toekomstige Smart order set principe lost congestieproblemen op door sets van buy en sell orders met ongelijk volume en/of perioden op hetzelfde en/of verschillende platformen.

Het Smart order set principe is een voorwaarde voor Cross-Platform activatie: het combineren van buy en sell orders van verschillende handelsplatformen om tot een oplossing van een congestieprobleem te komen. Dit vergroot het flexibel vermogen als oplossingsruimte voor congestieproblemen.

ROP-biedingen

Team Watts realiseert een mijlpaal in Q4 2023 door de technische koppeling met LNB-portal (RESIN) van TenneT af te ronden, waardoor TenneT ROP-biedingen (> 60 MW) kan afroepen m.b.v. de Redispatch functionaliteit van GOPACS.

De realisatie van de informatievoorziening t.b.v. de settlement processen van Tennet en het uitvoeren van de ketentest vormen het sluitstuk van dit traject.

NMCM (MVP)

Aan het einde van Q4 maakt Team Watts een start met het afronden van de eerste oplevering voor Niet-Marktgebaseerd Congestiemanagement (NMCM) door realisatie van de feedback functionaliteit richting netbeheerders indien Marktgebaseerd Congestiemanagement (MCM) niet mogelijk is plus de reden (NMCM feedback).

Capaciteitsbeperkende contracten

Team Amps richt zich in Q4 op het verbeteren van een laagdrempelige en gebruiksvriendelijke toegang tot de applicatie voor CSPs (Congestion Service Providers). De gebruikerservaring voor zowel het product Capaciteitsbeperkende Contracten (CBCs) als Redispatch wordt verbeterd op het gebied van de prekwalificatie van een aansluiting. Daarnaast wordt GOPACS als ‘broker’ meer centraal gepositioneerd v.w.b. CBCs: al het berichtenverkeer tussen de netbeheerders en CSPs gaat via GOPACS lopen, waardoor:

• toekomstige functionaliteit als Transparancy reporting en Cross-Operator afroep van CBC’s eenvoudiger kan worden vormgegeven;
• het ‘attack surface’ wordt verkleind voor de CBC-implementatie (security overweging). CSP’s hoeven alleen te integreren met GOPACS als ‘trusted party’ m.b.v. één certificaat.

Na een succesvolle migratie naar de cloud based infrastructuur van AWS in Q3 richt het Infra Team Reactor richt zich in Q4 tot slot op het vergroten van de robuustheid van het platform GOPACS.

Binnen de waardestroom IT-Foundation (ITF) is er dit jaar hard gewerkt aan de verdere doorontwikkeling van ons IT-platform.

Life cycle management

• Er is veel werk gestoken in de life cycle management van de capabilities binnen het Observability bouwblok. Het doel hierbij is om de huidige oplossing te vervangen door een managed dienst om een hogere betrouwbaarheid, robuustheid en betere zelfbediening te bereiken. Dit kwartaal zijn we zo ver om de vernieuwde Observability oplossing beschikbaar te stellen aan de waardestromen en gaan we samen met de waardestromen aan de slag om hun overstap naar de nieuwe oplossing te begeleiden.
• Afgelopen kwartaal hadden we de go-live van de nieuwe managed Kafka MSK oplossing. Dit kwartaal zal Kafka MSK verder doorontwikkeld worden; er zal een viewer beschikbaar komen en de self-service functionaliteit wordt uitgebreid. Tevens zal er een migratie plan opgesteld worden om alle waardestromen de overstap te laten maken van de oud Kafka naar de managed Kafka oplossing. De daadwerkelijke  migratie zal in het volgende kwartaal plaatsvinden.

Ontwikkelingen Cloud omgeving

• Een aanzienlijke ontwikkeling op het ITF platform (ITFP), dat na meerdere kwartalen werk beschikbaar gaat komen, is de nieuwe AWS account-structuur inclusief de benodigde netwerk inrichting. Met het herontwerp van de AWS account- structuur is het nu mogelijk om AWS accounts aan DevOps-teams af te geven.  Dit zodat teams de vrijheid hebben om hun eigen Cloud infrastructuur te beheren (self-service) en toegang krijgen tot de GUI’s van AWS-diensten, terwijl guardrails actief zijn om gebruikersfouten of verkeerde configuratie te voorkomen.
• Het gebruik van onze Cloud omgeving groeit en daarmee ook de kosten. We hebben als doel gesteld om een eerste set aan kostenbesparende maatregelen door te voeren op AWS en een plan van aanpak op te stellen voor verdere kostenbesparingen op AWS. Hiervoor gaan we in dialoog met de waardestromen om de impact en invoering van de maatregelen af te stemmen.

Security

• Een belangrijke prioriteit van ITF betreft de verdere realisatie van de Cloud Security roadmap. Hiermee zorgen we dat de EDSN Cloud infrastructuur veilig en weerbaar is, bestand tegen de dreigingen van vandaag en morgen. Hiermee verminderen we de security risico’s waaraan EDSN nu is blootgesteld. Dit increment gaan we additionele security tooling beschikbaar stellen aan de waardestromen en werken de ITF teams  aan het in gebruik nemen van de beschikbare security tooling en het inrichten van een vulnerability management proces. Binnenkort gaat een nieuw component op de Entry Gateway live: de Web Application Firewall. Dit beschermd ons tegen cyberaanvallen en DDOS-aanvallen.

En verder

• Dit increment wordt de GUI live gezet van de Centrale Identity & Access Management (CIAM) capability. Dit maakt het mogelijk voor gedelegeerde beheerders om gebruikersbeheer uit te voeren via de CIAM GUI.  Verder zal de CIAM doorontwikkeld worden om single sign-on (SSO) te ondersteunen vanuit identiteiten systemen van (externe) organisaties en het ondersteunen van een gelaagd organisatiestructuur.

Vanuit de waardestroom Levering zal de focus komen te liggen op onderwerpen als Preferente Partij Administratie (IC250) t.b.v. Leveringszekerheid en Allocatie 2.0 Tranche 3 en het beschikbaar stellen van de GUI voor het Verzamel Verreken Verzoek (IC252). Daarnaast is het streven om een Minimum Viable Product voor het faciliteren van registratie van aansluitingen en meters van Waterstof-pilots en tot slot het centraal vastleggen van het KvK-nummer van grootzakelijke klanten.

Vanuit C-AR ALM willen we de Strangler Fig live gaan zetten, waarna diverse PUD-services via het nieuwe landschap gerouteerd kunnen worden. Ook zal het CER worden omgehangen naar het nieuwe landschap en werken we toe naar het definitief maken van de verschillende nieuwe registers.

Een belangrijke stap op het gebied van Marktpartijregistratie is dat we de automatische synchronisatie tussen het MPR en de achterkant van Partners in Energie (Dynamics) activeren. Daarnaast gaan we aan de slag met klantreizen, specifiek verzuim zonder contract, om gerichte verbeteringen inzichtelijk te krijgen die we in een volgend kwartaal kunnen realiseren. Ook doen we hernieuwd onderzoek naar de mogelijkheden om marktpartijen onderling servicevragen te laten stellen. Als laatste pakken we door op het redesign van Mijn Partners in Energie. We werken daarbij toe naar een bèta-release van MijnPiE met een eerste dienst: Tickets. Het is niet de verwachting dat deze live gaat in Q4, maar wel zover te komen dat we deze stap in Q1 2024 kunnen gaan zetten.

Vanuit de operatie gaan we nieuwe rapportages beschikbaar stellen, o.a. voor MFF BAS voor Allocatie 2.0, staat er aan het begin van het kwartaal een uitwijktest op het C-AR/ALM-landschap gepland en gaan we een aantal validaties op het C-AR verder aanscherpen om zo uitval in C-ARM te voorkomen. Bij Partners in Energie gaan we aan de slag met het verbeteren van de security, waaronder implementatie SonarCloud en het aanscherpen van rechten en rollen in Dynamics.